KONKURS LIPNICKICH PALM
O LIPNICKIM KONKURSIE PALM SŁÓW KILKA
To już po raz 66. na lipnickim rynku odbędzie się Konkurs Palm Wielkanocnych. Od pokoleń lipczaninie wykonywali palmy, które święcone były w niedzielę palmową. Jednak na samym początku nie były one tak wysokie i tak strojne. Palma świadczyła o zamożności gospodarza i jego statusie społecznym. Jej wysokość zależała zawsze od wielkości gospodarstwa. Jeśli morgów dziesięć, dziesięć metrów palmy wykonywał właściciel. Wraz ze wzrostem popularności konkursu rosły też palmy.
Ciekawą i zabawną do dziś anegdotą jest historia o tym, jak przed laty konkurs wywołał kontrowersję z ówczesnym lipnickim proboszczem ks. Janem Sarną (lata 60-te XX wieku). Nie był on zadowolony, że wysokie palmy wnoszone są do kościoła, ponieważ zasłaniały całą ambonę i dotykały wiszących u sufitu żyrandoli. Bojąc się o wytrzymałość pająków, ustawił w Niedzielę Palmową przed kościołem pniak (jak wspominają mieszkańcy) i sam siekierą obcinał te palmy, które jego zdaniem zagrażały wysokośc
W 1958 roku Józef Piotrowski – społecznik, miłośnik Lipnicy, poeta, chcąc uratować tradycję wykonywania palm (która zaczęła stopniowo zanikać), zainicjował i zorganizował pierwszy konkurs, który obecnie oprócz tradycji religijnej stał się również rozpoznawalną marką gminy Lipnica Murowana.
Palmy oceniane są w kilku kategoriach wysokości oraz pod kątem innych kryteriów: wysokość, ułożenie pręci, wiązanie, smukłość, zdobienie. Tradycyjne lipnickie palmy wykonywane są tylko z naturalnych surowców. Trzon palmowego drzewka stanowi wiklina, która służy także do wiązania starannie ułożonych pręci. Palmę ozdabiają kolorowe bibułowe kwiaty, bazie oraz zimozielona roślinność, a w czubie wiązka trawy stawowej. Tradycyjna palma musi się mieścić w dłoniach wykonawcy i za pomocą siły ludzkich rąk musi zostać postawiona. Aby spełnić ten wymóg konkursowy (postawienia palmy), wysokie palmy wzmacniane są w środku drewnianą tyczką. Zwyczajowo w domach najmłodsi uczą się robienia palm od swoich ojców i dziadków, którzy wiedzę i umiejętności przekazują dzieciom i wnukom. W dniu konkursu wspólnie niosą palmy na lipnicki rynek, a po ich poświęceniu uczestniczą w uroczystościach kościelnych.
Zgodnie z tradycją z poświęconych palmowych witek gospodarze przygotowują krzyżyki, które w Wielki Piątek wbijają w pola i zagony oraz zatykają w centralnym miejscu swojego domu, na pamiątkę śmierci Jezusa. Krzyże te chronić też mają domostwa, gospodarstwa i plony przed żywiołami.
Palmy niskie i średnie (do 15 metrów) otaczają stojącą w centralnej części rynku kolumnę św. Szymona z Lipnicy, a te najwyższe (nawet ponad 30 metrów) mocowane są do lip rosnących wokół lipnickiego rynku. Dopiero postawienie palmy przesądza o jej udziale w konkursie. Stawianie palm jest najbardziej widowiskowym momentem. Dotyczy to zwłaszcza najwyższych palm, których twórcy muszą wykazać się niezwykłym kunsztem i precyzją. Regulamin określa, że stawianie palmy musi odbywać się w sposób naturalny, za pomocą siły ludzkich mięśni, lin, wideł, bez użycia mechanicznych dźwigów i wyciągarek. Palmy, które złamią się podczas tej czynności (bo i tak się zdarza) są eliminowane z konkursu w takiej wysokości. Wykonawca może jednak odciąć część złamaną, ponownie poddać palmę ocenie i mierzeniu, a następnie ją postawić.
Najwyższą palmę (37 metrów i 78 centymetrów) w historii 60-letniej tradycji konkursu, wykonał w 2019 roku, 21-letni wtedy mieszkaniec Lipnicy Górnej Andrzej Goryl. Oprócz pasji do wykonywania palm interesuje się także motoryzacją, głównie szybkimi samochodami. Jest strażakiem w Ochotniczej Straży Pożarnej. Na co dzień pracuje w firmie budowlanej, a po pracy pomaga rodzinie w gospodarstwie rolnym. Młody, ambitny, uśmiechnięty chłopak, z pozytywną energią, a od kwietnia 2019 roku, za sprawą rekordu palmowego, rozpoznawalny w całej Polsce.
Rok 2020 pokrzyżował plany organizatorom, i po raz pierwszy w historii konkursu w związku z sytuacją pandemiczną, zmuszeni byli odwołać wydarzenie. W 2021 roku chcąc kontynuować tą piękną i ważną dla Lipnicy tradycję ludową, przedsięwzięcie zorganizowano bez udziału publiczności i wydarzeń towarzyszących (także w związku z pandemią). Istota samego konkursu nie uległa zmianie. Powołana komisja artystyczna oceniła palmy w pięciu kategoriach. Najlepsi wykonawcy zostali nagrodzeni, a lipnickie dziedzictwo kulturowe prezentowane było poprzez media społecznościowe, strony internetowe, a także relacje prasowe, radiowe i telewizyjne. W 2022 roku wróciliśmy do organizacji Konkursu jak przed laty i mamy nadzieję, że tak już będzie zawsze. W ubiegłym roku komisja oceniała 47 palm powyżej 3 metrów wysokości. Najwyższa mierzyła 27 metrów i 63 centymetry, a jej autorem był dotychczasowy rekordzista wysokości – Andrzej Goryl z Rodziną.
Tegoroczny 66. Konkurs Lipnickich Palm odbędzie się w Niedzielę Palmową – 13 kwietnia 2025 roku na lipnickim rynku w pełnej krasie, z udziałem publiczności, rękodzielników, wystawców, zespołów regionalnych, grup artystycznych, a przede wszystkim z udziałem mistrzów wykonujących najpiękniejsze i najwyższe na świecie palmy. Serdecznie zapraszamy do udziału w tym niepowtarzalnym na skalę kraju i świata widowisku.
HISTORIA KONKURSÓW
65. KONKURS LIPNICKICH PALM W IŚCIE MARCOWEJ ODSŁONIE
Lipnicka Niedziela Palmowa to wyjątkowe wydarzenie, nie tylko ze względu na jej wymiar religijny, ale także ze względu na prastarą, przekazywaną z pokolenia na pokolenie tradycję wykonywania palm. I tym razem, podczas 65. Konkursu Lipnickich Palm i Rękodzieła Artystycznego im. Józefa Piotrowskiego nie zabrakło emocji i wzruszeń, gorących oklasków dla twórców palm i prezentujących się na scenie artystów, wielobarwnego kiermaszu rękodzieła, który jest nieodzownym elementem Konkursu oraz iście marcowej pogody, która jak wiemy lubi płatać figle. Naprzemiennie było więc i słonecznie i deszczowo, wietrznie, a nawet i poprószyło śniegiem. Jednakże nawet tak zwariowane warunki atmosferyczne nie zraziły nikogo, do udziału w tym wyjątkowym wydarzeniu w Lipnicy. O godzinie 7:30 pracę rozpoczęła...
PODSUMOWANIE 64. KONKURSU LIPNICKICH PALM
Już sześćdziesiąty czwarty raz piękne i dostojne lipnickie palmy kłaniały się świętemu Szymonowi oraz wspaniałej publiczności przybyłej na zabytkowy, średniowieczny rynek. Lipnicka Niedziela Palmowa to wyjątkowe wydarzenie, nie tylko ze względu na jej wymiar religijny, ale także ze względu na prastarą, przekazywaną z pokolenia na pokolenie tradycję wykonywania palm, która jest naszą dumą i chlubą. I tym razem nie zabrakło emocji i wzruszeń, gorących oklasków dla twórców palm i prezentujących się na scenie artystów oraz wielobarwnego kiermaszu rękodzieła, który jest nieodzownym elementem Konkursu. O godzinie 7:30 pracę rozpoczęła komisja artystyczna oceniająca palmy, w tym roku w składzie: Bernadetta Błoniarz – etnolog, przewodnicząca jury, Monika Żołna – plastyk, Rafał Pajor –...
63. Konkurs Lipnickich Palm za nami
Pełen niesamowitych emocji, barwnych i dostojnych palm, pięknych występów i cudownej publiczności – taki właśnie był 63. Konkurs Lipnickich Palm i Rękodzieła Artystycznego im. Józefa Piotrowskiego. Lipnicka Niedziela Palmowa to wyjątkowe wydarzenie, nie tylko ze względu na jej wymiar religijny, ale także ze względu na prastarą, przekazywaną z pokolenia na pokolenie tradycję wykonywania palm, która jest naszą dumą i chlubą. Po dwóch latach przerwy w końcu udało się zorganizować konkurs, który ściągnął na zabytkowy rynek rzesze gości i turystów, z zachwytem podziwiających wznoszące się ku niebu palmy. Już przed godziną 7,30 pracę rozpoczęła komisja artystyczna oceniająca palmy, w tym roku w składzie: Bernadetta Błoniarz – etnolog, przewodnicząca jury, Monika Żołna – plastyk, Justyna...
62. KONKURS PALM ROZSTRZYGNIĘTY – WYNIKI
Mamy już wyniki Konkursu Palm! Najwyższą palmę w tym roku wykonał Andrzej Goryl z Lipnicy Górnej, a mierzyła 26 metrów i 8 centymetrów!Wszystkie palmy powyżej 3 metrów wysokości (31 palm), otrzymały nagrody finansowe, natomiast dzieci za swoje palemki (92 uczestników), zostały nagrodzone upominkiem rzeczowym.Organizacja tego wydarzenia była możliwa dzięki sponsorom i fundatorom nagród. Tegoroczny Konkurs Palm wsparli finansowo: Pani Iwona Piotrowska z USA, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, „SPOŁEM” Powszechna Spółdzielnia Spożywców w Bochni, BACÓWKA Towary Tradycyjne z Rajbrotu, Starostwo Powiatowe w Bochni, Przedsiębiorstwo ASIS Sp. z o.o. z Krakowa. Słowa wdzięczności kierujemy do Wszystkich Państwa, za wsparcie tej unikalnej na skalę kraju tradycji ludowej, która zachwyca...
WYNIKI 61. KONKURSU LIPNICKICH PALM I RĘKODZIEŁA ARTYSTYCZNEGO IM. JÓZEFA PIOTROWSKIEGO
Po ośmiu latach kolejny raz został pobity rekord lipnickiego Konkursu Palm! Tegoroczna zwycięska palma mierzyła 37 metrów i 78 centymetrów wysokości, a jej autorem jest Andrzej Goryl, 21-letni mieszkaniec Lipnicy Górnej. Przypomnijmy, że poprzedni palmowy wyczyn należał do nieżyjącego już Zbigniewa Urbańskiego z Lipnicy Murowanej i wynosił 36 metrów i 4 centymetry. W tegorocznym Konkursie, który odbył się 14 kwietnia, nagrodzono 170 palm. W kategorii palm dziecięcych zgłoszono 122, palm niskich 26, palm średnich 16, wysokich 5, a w kategorii palm najwyższych została zgłoszona jedna palma. Poniżej prezentujemy wyniki Konkursu. Komisja Konkursowa w składzie: Bernadetta Błoniarz – przewodnicząca, etnolog, Małgorzata Kowalska-Kucharska – etnolog, Rafał Pajor – plastyk, Monika Żołna –...
Wyniki jubileuszowego 60. Konkursu Lipnickich Palm
Do udziału w tegorocznej edycji konkursu zgłoszono 56 palm, w tym: 3 w kategorii palm najwyższych (powyżej 22 metrów), 4 w kategorii palm wysokich (od 14 do 22 metrów), 22 w kategorii palm średnich (od 7 do 14 metrów), 27 w kategorii palm niskich (od 3 do 7 metrów). W Biurze Organizacyjnym oceniane były palmy dziecięce (do 3 metrów wysokości), których zgłoszono 109. Komisja konkursowa w składzie: - Bernadetta Błoniarz – etnolog - Monika Żołna – plastyk - Justyna Bodurka – historyk postanowiła przyznać: W KATEGORII PALM NAJWYŻSZYCH POWYŻEJ 22 METRÓW GRAND PRIX Rodzina Drągów i Fielków z Lipnicy Dolnej – palma wysokości 32 metry 6 centymetrów I MIEJSCE Andrzej Leszczyński z Rodziną z Lipnicy Dolnej – palma wysokości 31 metrów 60 centymetrów II MIEJSCE Andrzej Goryl z Rodziną z...
Wyniki 59. Konkursu Lipnickich Palm i Rękodzieła Artystycznego
Do udziału w tegorocznej edycji konkursu zgłoszono 54 palmy, w tym: 3 w kategorii palm najwyższych (powyżej 22 metrów), 5 w kategorii palm wysokich (od 14 do 22 metrów), 21 w kategorii palm średnich (od 7 do 14 metrów), 25 w kategorii palm niskich (od 3 do 7 metrów). W Biurze Organizacyjnym oceniane były palmy dziecięce (do 3 metrów wysokości), których zgłoszono 114. Komisja konkursowa w składzie: - Bernadetta Błoniarz – etnolog - Aniela Gromala – plastyk - Justyna Bodurka – historyk postanowiła przyznać: W KATEGORII PALM NAJWYŻSZYCH POWYŻEJ 22 METRÓW GRAND PRIX dla Rodziny Leszczyńskich z Lipnicy Dolnej, wysokość palmy – 27,63 m I MIEJSCE dla Andrzeja Goryla z Lipnicy Górnej, wysokość palmy – 28,59 m II MIEJSCE dla Daniela Drąga z Dziadkiem z Lipnicy Dolnej, wysokość palmy –...
Wyniki 58. Konkursu Lipnickich Palm
Po obejrzeniu 55 palm zgłoszonych do tegorocznego Konkursu, w tym: 2 palm w kategorii palm najwyższych (powyżej 22 metrów), 5 palm w wysokich (od 14 do 22 metrów), 17 palm średnich (od 7 do 14 metrów) oraz 31 palm niskich (od 3 do 7 metrów). W Biurze Organizacyjnym oceniane były palmy dziecięce do 3 metrów wysokości, których zgłoszono 86. Komisja konkursowa w składzie: - Bernadetta Błoniarz – etnolog - Monika Żołna – plastyk - Justyna Bodurka – historyk postanowiła przyznać następujące miejsca: W KATEGORII PALM NAJWYŻSZYCH POWYŻEJ 22 METRÓW GRAND PRIX dla Zbigniewa Urbańskiego z Rodziną z Lipnicy Murowanej, wysokość palmy 30,04 m I MIEJSCE dla Andrzeja i Piotra Leszczyńskich z Lipnicy Dolnej, wysokość palmy 26,28 m W KATEORII PALM WYSOKICH – OD 14 DO 22 METRÓW GRAND PRIX dla...
Wyniki 57. Konkursu Lipnickich Palm
Do udziału w 57. Konkursie Lipnickich Palm i Rękodzieła Artystycznego im. Józefa Piotrowskiego zgłoszono 63 palmy, w tym 7 palm w kategorii palm wysokich (powyżej 12 metrów), 34 w kategorii palm średnich (od 5 do 12 merów) oraz 22 w kategorii palm niskich (od 3 do 5 metrów). W Biurze Organizacyjnym zgłaszane i oceniane były palmy dziecięce do 3 metrów, których zgłoszono 113. Zgłoszone do konkursu palmy oceniała Komisja Artystyczna w składzie: - Bernadetta Błoniarz – etnolog z Miejskiego Ośrodka Kultury w Nowym Wiśniczu - Monika Żołna – plastyk - Czesław Przybyłko – twórca lipnickich palm, wieloletni uczestnik konkursu WYNIKI 57. Konkursu Lipnickich Palm i Rękodzieła Artystycznego im. Józefa Piotrowskiego: W KATEGORII PALM WYSOKICH powyżej 12 metrów wysokości: GRAND PRIX...
Wyniki 56 Konkursu Lipnickich Palm i Rękodzieła Artystycznego
Do udziału w 56 Konkursie Lipnickich Palm i Rękodzieła Artystycznego im. Józefa Piotrowskiego zgłoszono 139 palm przy czym: palm wysokich powyżej 12 metrów zgłoszono 7, palm średnich od 5 do 12 metrów zgłoszono 40, palm niskich od 3 do 5 metrów zgłoszono 23. W Biurze Organizacyjnym zgłaszane i oceniane były palmy dziecięce do 3 metrów, których zgłoszono 69. WYNIKI 56 KONKURSU LIPNICKICH PALM I RĘKODZIEŁA ARTYSTYCZNEGO IM. JÓZEFA PIOTROWSKIEGO, Lipnica Murowana 13.04.2014 r. Komisja Konkursowa w składzie: Bernadetta Błoniarz – etnolog Miejski Ośrodek Kultury Nowy Wiśnicz Monika Żołna – plastyk Stanisław Włodarczyk –przewodniczący Komisji Kultury Rady Gminy Lipnica Murowana oceniła palmy zgodnie z regulaminem. Zgłoszono 70 takich palm. Przy czym palm wysokich powyżej 12 metrów...
Wyniki 55 Konkursu Lipnickich Palm i Rękodzieła Artystycznego im. Józefa Piotrowskiego
W tym roku do udział w 55 Konkursie Lipnickich Palm i Rękodzieła Artystycznego im. Józefa Piotrowskiego zgłoszono 128 palm. Palm wysokich powyżej 12 metrów zgłoszono 7, palm średnich od 5 do 12 metrów zgłoszono 45, palm niskich od 3 do 5 metrów zgłoszono 16. W Biurze Organizacyjnym zgłaszane i oceniane były palmy dziecięce do 3 metrów, których zgłoszono 56. Palm miniatur do 30 cm zgłoszono 4. W kategorii PALM WYSOKICH powyżej 12 metrów wysokości przyznano następujące miejsca i nagrody: I miejsce - rodzina Urbańskich z Lipnicy Murowanej, wysokość palmy 32 metry 34 centymetry. 2 równorzędne II miejsca - Tomasz i Daniel Daniec – wysokość palmy 22 metry - rodzina Mechów – wysokość palmy 20 metrów 87 centymetrów III miejsce - Jakub, Tomasz i Paulina Leszczyńscy – wysokość palmy 17...