W celu ocalenia od zapomnienia i zniszczenia cennych zabytków kulturowych gminy, pamiątek i dokumentów związanych z bogatymi tradycjami miejsca oraz prezentacji starodawnych eksponatów ginącej twórczości ludowej okolicy, w 1987 roku w Lipnicy Murowanej z inicjatywy mieszkańców utworzona została Izba Regionalna. Jak podają tablice informacyjne dawniej w tym miejscu znajdowała się szkółka parafialna, zaś później szkółka trywialna (pospolita). Nazwy te używane są zamiennie. Podejrzewa się, iż najpierw budynek ten był szkółką parafialną, a taką Lipnica posiadała już w XV wieku. W późniejszym okresie został on przemianowany na szkółkę trywialną, gdyż takie właśnie tworzone były w XVIII-XIX wieku. Instytucje te uczyły podstaw czytania i liczenia. Najbardziej znanymi wychowankami lipnickiej szkoły byli: św. Szymon z Lipnicy, Bartłomiej z Lipnicy – profesor geometrii euklidesowskiej (ciekawostką jest, że na Akademii Krakowskiej uczył samego Mikołaja Kopernika), Andrzej z Lipnicy – profesor wymowy na Akademii Krakowskiej oraz Kazimierz Brodziński – profesor Uniwersytetu Warszawskiego, poeta i współtwórca epoki romantyzmu.
Obecny zabytkowy budynek będący siedzibą Izby Regionalnej pochodzi z przełomu XIX i XX wieku. W dwóch pomieszczeniach zgromadzone są tutaj eksponaty związane z historią, kulturą, życiem codziennym naszej gminy i jej mieszkańców. Są więc stare sprzęty domowe codziennego użytku i narzędzia rolnicze jak choćby wózek dziecięcy, szafa pod gramofon, skrzynia na wino, maselniczka, kołowrotek, drewniana tokarnia, chomąto, piła ręczna, kamienne żarna, prasa do wyciskania sera, lampa naftowa, wyżymaczka, drewniana dzieża, słomianki do wypieku chleba, narzędzia stolarskie. Nie brak tu ważnych dokumentów zamkniętych w gablotach takich jak nadania miejskie i cechowe, przywileje królewskie, wezwania płatnicze, obwieszczenia, odezwy do Ludu Polskiego. Możemy tu także zobaczyć fotografie dawnej Lipnicy, pieczęci, zdjęcia z okresu powojennego i czasów okupacji hitlerowskiej, z działalności Związku Lipniczan w USA, pierwszych Konkursów Lipnickich Palm. Są też pamiątki po Kazimierzu Brodzińskim.
By odnaleźć ducha przeszłości i na własne oczy obejrzeć niezwykłe eksponaty zapraszamy do lipnickiej Izby Regionalnej, udostępnianej do zwiedzania po wcześniejszym kontakcie telefonicznym z Gminnym Domem Kultury, który opiekuje się budynkiem – tel. 14 6852108.
Fotografie: Paweł Heród
